E-learning: Papier – Inkoopduurzaamhout

Commitment: Uw organisatie
Duurzaam inkoopbeleid levert een belangrijke bijdrage aan het tegengaan van klimaatverandering en het behalen van de Sustainable Development Goals van de VN. Alle overheden in Nederland hebben afgesproken duurzaam in te kopen om daarmee de vraag naar duurzaam geproduceerde producten te vergroten. Elke organisatie bepaalt zelf op welke manier er aan de gestelde voorwaarden wordt voldaan. Er wordt in Nederland nogal wat papier gebruikt. Door duurzaam geproduceerd papier te gebruiken kunt u het milieu sparen en een bijdrage leveren aan duurzaam bosbeheer. Weet u hoe uw organisatie deze ambitie heeft opgepakt?
In mijn organisatie zijn we hard aan de slag met het inkopen van duurzaam geproduceerd papier en karton.*
- Jazeker, zowel in het beleid als in de praktijk
- Op papier wel, in de praktijk gaat er wel eens wat mis.
- Ik weet het niet.
- Nee
Dat is goed nieuws. De nieuwe vezels voor papier worden gemaakt van hout. Duurzaam geproduceerd papier wordt gemaakt van vezels van duurzaam geproduceerd hout. Dankzij de inspanning van uw organisatie is er een positieve impact op het bos. Duurzaam geproduceerd hout wordt op een duurzame manier geoogst zodat alle bosfuncties in stand worden gehouden en de ecologische en sociale waarden van het bos worden beschermd.
Fijn dat er in uw organisatie commitment is om duurzaam in te kopen. Dat is een goed begin. Op deze website vindt u alle tips en trucs om ook in de praktijk hout in te kopen dat voldoet aan het Nederlandse beleid voor duurzaam inkopen. Op die manier levert uw organisatie een positieve bijdrage aan duurzaam bosbeheer. Duurzaam geproduceerd hout wordt op een duurzame manier geoogst zodat alle bosfuncties in stand worden gehouden en de ecologische en sociale waarden van het bos worden beschermd.
Informeer binnen uw organisatie hoe invulling wordt gegeven aan het duurzaam inkoopbeleid t.a.v. hout en houtproducten. Op deze website vindt u informatie die u helpt om uit te zoeken wat uw organisatie kan doen om papier in te kopen dat voldoet aan het inkoopbeleid. Hopelijk kunt u op korte termijn deze vraag met antwoord a beantwoorden.
Op deze website vindt u informatie die u helpt om uit te zoeken wat uw organisatie kan doen om hout in te kopen dat voldoet aan het duurzaam inkoopbeleid. Een belangrijke stap richting een meer klimaat- en maatschappelijk verantwoorde bedrijfsvoering. Hopelijk kunt u op korte termijn deze vraag met antwoord a beantwoorden. Succes!

Commitment: Wat is duurzaam geproduceerd papier?
Zowel de Rijksoverheid als lokale overheden hebben afgesproken om 100% duurzaam in te kopen. Als u duurzaam papier of karton wilt inkopen, waar moet u dan op letten?
Waaraan moet duurzaam geproduceerd papier voldoen binnen het duurzaam inkoopbeleid van de Nederlandse overheid?*
- Papierproducten die voldoen aan de eisen in de (per specifieke productgroep) opgestelde criteriadocumenten.
- Papierproducten met een FSC- of PEFC- keurmerk.
- Papierproducten met een milieukeurmerk zoals EU Ecolabel.
Dit is het juiste antwoord. Er zijn per productgroep criteria opgesteld. In de praktijk voldoet u aan de criteria als zowel de vezels duurzaam geproduceerd zijn (FSC- of PEFC- gecertificeerd) en ook de milieu-impact van het productieproces kritisch is bekeken (EU Ecolabel).
Dit antwoord is onjuist. Antwoord a is het juiste antwoord. Niet alleen de duurzame herkomst van de vezels is van belang. Ook het productieproces van het papier telt mee. De overheid heeft voor de specifieke productgroepen criteriadocumenten gemaakt. U voldoet aan de criteria als zowel de vezels duurzaam geproduceerd zijn (FSC- of PEFC- gecertificeerd) en ook de milieu-impact van het productieproces kritisch is bekeken (EU Ecolabel).
Dit antwoord is onjuist. Antwoord a is het juiste antwoord. Niet alleen de milieu-impact van het productieproces is van belang, ook de duurzame herkomst van de (hout)vezels waarvan papier wordt gemaakt, telt mee in de beoordeling van de duurzaamheid. De genoemde milieukeurmerken nemen dat niet voldoende mee. Net als voor hout voldoen de FSC- en PEFC- keurmerken aan de eis van de Nederlandse overheid voor duurzaam geproduceerd hout en daarmee ook pulp voor papier.

Commitment: Belang van duurzaam geproduceerd papier
Door duurzaam geproduceerd papier en karton te gebruiken kunnen consumenten een belangrijke bijdrage positieve impact realiseren. Maar impact waarop precies?
Waarom is het belangrijk om duurzaam geproduceerd papier te gebruiken?*
- Omdat we behoorlijk veel papier en karton gebruiken, wel 200 kilo per persoon per jaar. Duurzaam geproduceerd papier komt van duurzaam beheerde bossen en is op een schone manier geproduceerd. De omschakeling van gewoon papier naar duurzaam geproduceerd papier heeft door de grote hoeveelheid die we gebruiken zeker zin.
- Hout is de belangrijkste grondstof voor nieuwe papiervezels (naast gerecyclede vezels). Als je duurzaam geproduceerd hout koopt voor de productie van papier, kun je bijdragen aan bosbehoud en goed bosbeheer.
- Omdat duurzaam geproduceerd papier op een milieuvriendelijke manier is geproduceerd.
Dit is het juiste antwoord. Duurzaam papier draagt bij aan goed bosbeheer en een schoner milieu.
Dit antwoord is gedeeltelijk juist. Antwoord a is het juiste antwoord. Door te kiezen voor duurzaam geproduceerd hout als grondstof is de duurzame herkomst van de grondstof gewaarborgd, maar is de impact van het productieproces op het milieu nog niet meegenomen
Dit antwoord is gedeeltelijk juist. Antwoord a is het juiste antwoord. Duurzaam geproduceerd papier is inderdaad op een milieuvriendelijkere manier geproduceerd, maar daarnaast zijn de nieuwe vezels ook aantoonbaar afkomstig uit duurzaam beheerde bossen.

Commitment: Papier duurzaam gebruiken
Naast het gebruik van duurzaam geproduceerd papier kunt u nog meer doen om de eventuele negatieve impact van de papierproductie zo klein mogelijk te houden.
Wat kunt u, naast het gebruiken van duurzaam papier nog meer doen om de milieu-impact van papiergebruik te verlagen.*
- Kritisch kijken welk papier ik gebruik voor welke toepassing, in sommige gevallen kan iets grijzer of dunner papier ook prima.
- Zorgen dat het papier in ieder geval apart wordt opgehaald, zodat het gemakkelijk kan worden gerecycled.
- Beide bovenstaande antwoorden zijn juist.
Dit antwoord is onvolledig. Antwoord c is het goede antwoord. Hoewel duurzaam geproduceerd hout in principe een hernieuwbare en duurzame grondstof is voor papier, zijn er om wit papier te maken veel (schadelijke) stoffen nodig en kost het proces veel energie. Voor dunner of grijzer papier is het productieproces minder schadelijk.
Dit antwoord is onvolledig. Antwoord c is het goede antwoord. Het klopt dat apart inzamelen erg belangrijk is, maar kijk ook eens kritisch welk papier u voor welke toepassing gebruikt. Soms kan er ook prima dunner of grijzer papier worden gebruikt.
Heel goed. Hoewel duurzaam geproduceerd hout een hernieuwbare en duurzame grondstof is, zijn er om wit papier te maken veel (schadelijke) stoffen nodig en kost het proces veel energie. Voor dunner of grijzer papier is het productieproces wat minder schadelijk. Daarnaast is het goed om papier apart in te zamelen, zodat het gemakkelijk gerecycled kan worden tot nieuw papier.

Inkoop: Welke producten?
Welke producten moeten volgens het duurzaam inkoopbeleid duurzaam zijn geproduceerd?
Voor welke papierproducten geldt de eis dat er duurzaam moet worden ingekocht?*
- De eis voor duurzaam papier geldt voor alle papierproducten. Van visitekaartjes en kladblokken tot printpapier en drukwerk.
- Voor alle papierproducten vanaf een minimum aankoopbedrag.
- Alleen voor die producten waarvan een duurzame variant beschikbaar is.
- Voor de producten die uw organisatie belangrijk vindt.
Dit is het goede antwoord. Voor papier gelden de criteria zoals vastgelegd in de criteriadocumenten voor onder andere ‘papier’ en ‘kantoorartikelen’.
Dit antwoord is onjuist. Antwoord a is het juiste antwoord. Duurzaam inkopen geldt voor alle producten. Voor papier gelden de criteria zoals vastgelegd in de criteriadocumenten voor onder andere ‘papier’ en ‘kantoorartikelen’.
Dit antwoord is onjuist. Antwoord a is het juiste antwoord. Duurzaam inkopen geldt voor alle producten. Voor papier gelden de criteria zoals vastgelegd in de criteriadocumenten voor onder andere ‘papier’ en ‘kantoorartikelen’. Inmiddels is voor zo goed als alle producten een duurzame variant verkrijgbaar.
Dit antwoord is onjuist. Antwoord a is het juiste antwoord. Duurzaam inkopen geldt voor alle producten. Voor papier gelden de criteria zoals vastgelegd in de criteriadocumenten voor onder andere ‘papier’ en ‘kantoorartikelen’. Uw organisatie bepaalt echter zelf op welke manier ze het duurzaam inkopen van papier regelt.

Inkoop: Aandachtspunten
De regels voor papier zijn niet helemaal hetzelfde als de regels voor houtproducten. Dat komt omdat er een aantal bewerkingen nodig zijn om daadwerkelijk papier te maken.
Waar moet u aan denken als u duurzaam geproduceerd papier of papierproducten wilt kopen?*
- Om de specificaties van uw opdracht. Welke ‘witheid’, hoe dik moet het papier zijn, hoeveel kunt u in één keer bestellen om kosten te besparen enz.
- In de offerteaanvraag moet duidelijk staan dat het papier moet voldoen aan de eisen voor het inkopen van duurzaam geproduceerd papier zoals de Nederlandse overheid die stelt.
- De bovenstaande antwoorden zijn beiden juist.
Dit antwoord is onvolledig. Antwoord c is het juiste antwoord. Dit is zeker de allereerste stap. Maar het is ook verstandig om al in de offerteaanvraag te specificeren dat u duurzaam geproduceerd papier wenst te gebruiken.
Dit antwoord is onvolledig. Antwoord c is het juiste antwoord. Het is inderdaad belangrijk om zowel in de offerteaanvraag als in het begeleidend schrijven aandacht te besteden aan de duurzaamheideisen.
Klopt. Het is van belang om al deze zaken van te voren goed door te denken en mee te nemen als u een offerteaanvraag de deur uit doet.

Inkoop: Houtvrij papier
Als u papier inkoopt hebt u vast wel eens de term 'houtvrij' in de specificaties gezien. Wat betekent dat eigenlijk voor de mate van duurzaamheid van het papier?
Waar moet u op letten als u houtvrij papier inkoopt?*
- Op dezelfde zaken als op houthoudend papier. De term ‘houtvrij’ is een beetje verwarrend, omdat houtvrij papier wel degelijk gemaakt is van hout.
- Nergens op want ik weet met houtvrij papier zeker dat ik voldoe aan de inkoopcriteria
Dit is het goede antwoord. Het meeste papier dat we gebruiken is houtvrij. Het papier is wit, stevig en blijft lang goed. Dit in tegenstelling tot houthoudend papier dat bijvoorbeeld voor kranten wordt gebruikt. Dit papier vergeelt sneller omdat er nog veel natuurlijke harsen en kitstoffen van het hout in het papier zitten verwerkt. Deze stoffen zijn er bij houtvrij papier chemisch uit gehaald, wat het verouderingsproces van het papier verlangzaamt.
Dit antwoord is onjuist. Antwoord a is het juiste antwoord. De term ‘houtvrij’ is verwarrend, omdat houtvrij papier wel degelijk wordt gemaakt van hout. Als u houtvrij papier inkoopt, wat u in de meeste gevallen zult doen, dan is het zaak om de criteria die voor papier zijn opgesteld te volgen. Hetzelfde geldt voor houthoudend papier. Bij houtvrij papier zijn met chemische stoffen de natuurlijke harsen en kitstoffen uit het hout verwijderd, waardoor het papier witter is en minder snel verouderd (geel wordt).

Aanbesteding: Een voorbeeld
Omdat het erg tijdrovend en duur is om voor elk pak printpapier naar de winkel te gaan of uw leverancier te bellen, werkt u waarschijnlijk met contracten voor grotere hoeveelheden papier. Met welke partij gaat u een dergelijk vast contract aan?
U wilt een raamcontract opstellen voor de levering van papier voor de komende 4 jaar. Welke partij gunt u dit contract?*
- De partij die tegen de gunstigste voorwaarden kan leveren.
- De partij die tegen de gunstigste voorwaarden kan leveren, gegeven het feit dat deze aan de minimale eisen voldoet, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid
- Ik kies de partij die ik het beste ken en waar we al vaker mee samenwerken.
Dit antwoord is onjuist. Antwoord b is het juiste antwoord. U zou moeten kiezen voor de partij die tegen de gunstigste voorwaarden kan leveren, mits deze partij voldoet aan de gestelde eisen, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaam inkopen.
Heel goed. Dit is het juiste antwoord.
Dit antwoord is onjuist. Antwoord b is het juiste antwoord. Ook als het totaalbedrag van het raamcontract onder de Europese aanbestedingsgrens valt, is het van belang dat u meerdere partijen om een offerte vraagt en onderbouwt waarom u met een bepaalde partij in zee gaat. Zo biedt u verschillende partijen de kans om uw opdrachtnemer te worden. Als overheidsorganisatie bent u verplicht om duurzaam in te kopen, dus pas als aan die voorwaarden is voldaan, kunt u de economisch meest gunstige inschrijving of de laagste prijs kiezen.

Controle
U bent als inkoper verantwoordelijk voor de inkoop van duurzaam geproduceerde producten. Daarom is het verstandig om schriftelijk bevestigd te krijgen dat er, in dit geval, duurzaam geproduceerd papier is geleverd. Maar hoe kunt u het beste controleren of alles volgens afspraak is verlopen?
Op welke manier controleert u of er ook daadwerkelijk duurzaam geproduceerd papier is geleverd?*
- Dit controleer ik niet, dat is niet nodig, ik vertrouw op de (mondelinge) verklaring van de opdrachtnemer.
- Ik zoek op in de FSC- of PEFC-database of de opdrachtnemer gecertificeerd is en onder het certificeringssysteem houten producten mag verkopen.
- Ik controleer de factuur en/of pakbonnen of er vermeld staat dat de geleverde producten FSC- of PEFC- gecertificeerd zijn en een milieukeurmerk zoals het EU Ecolabel hebben.
Dit antwoord is onjuist. Antwoord c is het juiste antwoord. Alleen als op de pakbon en factuur vermeldt staat dat er daadwerkelijk FSC- of PEFC- gecertificeerde producten zijn geleverd, heeft u de garantie dat het duurzaam gecertificeerd papier betreft. Controleer de (eind)factuur en de pakbonnen om te zien of het geleverd is met een certificaat voor duurzaam bosbeheer (bijv. FSC of PEFC) en een milieukeurmerk zoals het EU Ecolabel.
Dit antwoord is onvolledig. Antwoord c is het juiste antwoord. Alleen als op de pakbon en factuur vermeldt staat dat er daadwerkelijk FSC- of PEFC- gecertificeerde producten zijn geleverd, heeft u de garantie dat het duurzaam gecertificeerd papier betreft. Maar voor papier geldt dat het product ook van een milieukeurmerk voorzien moet zijn. Controleer de (eind)factuur en de pakbonnen om te zien of het papier geleverd is met een certificaat voor duurzaam bosbeheer (bijv. FSC of PEFC) en een milieukeurmerk zoals het EU Ecolabel.
Gefeliciteerd. Dat is het juiste antwoord en de juiste controle.

Papier

Stap 1 van 9

Commitment: Uw organisatie

Commitment: Wat is duurzaam geproduceerd papier?

Commitment: Belang van duurzaam geproduceerd papier

Commitment: Papier duurzaam gebruiken

Inkoop: Welke producten?

Inkoop: Aandachtspunten

Inkoop: Houtvrij papier

Aanbesteding: Een voorbeeld

Controle