Wat voldoet aan de inkoopcriteria?
Wat is duurzaam geproduceerd hout?
Duurzaam geproduceerd hout is afkomstig uit duurzaam beheerde bossen. Dat betekent dat hout op een duurzame manier geoogst wordt zodat alle bosfuncties behouden blijven, de bosarbeiders onder veilige omstandigheden en tegen een redelijk loon hun werk kunnen doen en de rechten van de inheemse bevolking worden gerespecteerd.
In 2008 zijn door de Nederlandse overheid de inkoopcriteria voor duurzaam geproduceerd hout vastgesteld. De zogenaamde Dutch Procurement Criteria for Timber, ofwel de TPAS-criteria. Deze bevatten principes en criteria voor duurzaam bosbeheer, de handelsketen (Chain of Custody) en het ontwikkelen, toepassen en beheren van certificeringssystemen.
Vastgesteld is dat hout dat PEFC, FSC of Keurhout-Duurzaam gecertificeerd is, in ieder geval voldoet (het Categorie A bewijs). Ook STIP valt onder het categorie A bewijs. Een STIP-certificaat geeft aan dat een STIP certificaathouder uitsluitend gecertificeerd hout inkoopt en verhandelt. Dat kan FSC- of PEFC-gecertificeerd zijn of een mix van FSC en PEFC, maar het is in ieder geval 100% gecertificeerd*.
Biedt uw opdrachtnemer hout aan dat niet is gecertificeerd onder één van deze certificeringsystemen, dan is alternatief bewijs nodig dat het hout inderdaad voldoet aan de inkoopcriteria, zoals die in TPAS staan gedefinieerd (Categorie B bewijs). Meer informatie over TPAS vindt u op de website van het Timber Procurement Assessment Committee (TPAC). Op deze website vindt u meer informatie over alternatief bewijs.
*Uitgezonderd zijn FSC Controlled Wood, PEFC Controlled Sources en Keurhout legaal. Deze claims zijn in deze regeling niet toegestaan.
Wat is duurzaam geproduceerd papier?
Voor de productie van papier worden zowel nieuwe als gerecyclede vezels gebruikt. Hout is de belangrijkste grondstof voor nieuwe vezels en is daarmee één van de belangrijkste grondstoffen voor de papier- en kartonsector. Het merendeel van de grondstoffen voor de papierproductie in Europa komt uit Europese bossen. Er komen ook pulp en papierproducten uit andere regio’s zoals Rusland en Noord en Zuid-Amerika, waar duurzaam bosbeheer niet per se vanzelfsprekend is.
Net als bij hout zijn de keurmerken FSC, PEFC, STIP en Keurhout-Duurzaam ook relevant voor papier. Deze systemen voor duurzaam bosbeheer worden binnen het Nederlandse inkoopbeleid geaccepteerd als bewijs dat het gebruikte hout aantoonbaar duurzaam geproduceerd is. Zowel FSC als PEFC hebben een ‘recycled’ label voor papier dat (grotendeels) is gemaakt van ‘post-consumer’ gerecycled materiaal. Drukwerk met de claim dat de gebruikte houtvezels in het papier afkomstig zijn uit een duurzaam beheerd (FSC of PEFC) bos, kan alleen verkregen worden bij een bedrijf met een FSC- of PEFC- CoC-certificaat of een STIP- of Keurhout-Duurzaam- certificaat. Een overzicht van CoC-gecertificeerde drukkers is te vinden op de website van FSC of PEFC.
Bij het inkopen van duurzaam geproduceerd papier is echter niet alleen de herkomst van het vezelmateriaal van belang. Er wordt ook gekeken naar het productieproces van het papier, o.a. gebruik van ongewenste stoffen, emissies, energiegebruik en de uitstoot van broeikasgassen. Er zijn in Europa enkele milieukeurmerken voor kantoorpapier (kopieer- en printpapier) die deze zaken afwegen. De drie bekendste zijn het EU Ecolabel, Nordic Swan en het Blaue Engel keurmerk. Het Blaue Engel keurmerk richt zich alleen op 100% gerecycled papier, de andere twee keurmerken richten zich zowel op de inzet van gerecyclede vezels als nieuwe vezels. Deze keurmerken voor papier of drukwerk garanderen echter niet automatisch dat het papier ook gemaakt is van houtvezels uit gecertificeerde bossen, daarvoor moet het papier ook een FSC- of PEFC-certificaat hebben. Meer informatie over verschillende keurmerken die worden gebruikt voor papier en verpakkingen vindt u op de website Papierenkarton.nl.
Geaccepteerde keurmerken
De Timber Procurement Assessment Commitee (TPAC) toetst verschillende certificeringsystemen (keurmerken) voor duurzaam bosbeheer en de handelsketen aan de inkoopcriteria voor duurzaam geproduceerd hout van de Nederlandse overheid. Op de website van TPAC staat een actueel overzicht van goedgekeurde certificatiesystemen. De volgende keurmerken zijn op dit moment door de Nederlandse overheid geaccepteerd als bewijs voor duurzaam geproduceerd hout: FSC, PEFC (inclusief MTCS).
Verder zijn de handelsketen-controlesysteem (CoC) van Keurhout (KH) en STIP toegelaten tot het duurzaam inkoopbeleid. Dit betekent dat Keurhout-Duurzaam CoC-gecertificeerde bedrijven hout kunnen leveren dat voldoet aan het duurzaam inkoopbeleid (mits de input ook FSC- of PEFC-gecertificeerd is). Een STIP certificaat geeft aan dat al het hout (100%) dat het bedrijf inkoopt, en dus levert, voldoet aan het duurzaam inkoopbeleid (FSC- of PEFC-gecertificeerd is).
Voor papier zijn de drie bekendste keurmerken het EU Ecolabel, Nordic-Swan en het Blaue Engel keurmerk. Deze keurmerken voor papier of drukwerk garanderen echter niet automatisch dat het papier ook is gemaakt van houtvezels uit duurzaam beheerde bossen. Daarom is het stellen van eisen aan de herkomst van de vezels ook van belang.
Om het duurzaam inkoopbeleid voor papier handen en voeten te geven heeft de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland voor verschillende productgroepen criteriadocumenten ontwikkeld. Deze zijn gebaseerd op de duurzaamheidseisen van het EU Ecolabel. In het algemeen kan gesteld worden dat producten met het Nordic Swan-keurmerk ook voldoen aan het EU Ecolabel en daarmee aan de eisen in de criteriadocumenten. Producten met het Blaue Engel-keurmerk voldoen niet automatisch aan de geformuleerde criteria. De criteriadocumenten voor papier vind u op de website www.pianoo.nl.
Welke producten vallen onder de inkoopcriteria?
De inkoopcriteria hebben betrekking op alle hout en houtproducten inclusief pulp en papier. Denk hierbij niet alleen aan houten planken maar ook aan bureaus, tafels en drukwerk.
Dit overzicht geeft een indruk van alle houtproducten die onder de inkoopcriteria vallen.
Alternatief bewijs
Hout dat niet gecertificeerd is, maar waarvan het bewijs van duurzaamheid wel anderszins is geleverd, moet volgens het Europees aanbestedingsrecht ook kunnen worden ingekocht. Hout is niet gecertificeerd als één (of meerdere) schakel(s) in de keten niet gecertificeerd zijn om duurzaam geproduceerd hout te verhandelen (men spreek dan van de zgn. ‘broken Chain of Custody’) en/of het hout niet afkomstig is uit een gecertificeerd bos.
Indien u als inkoper niet-gecertificeerd hout als duurzaam hout wenst in te kopen, zult u als inkoper moeten beoordelen of het hout voldoet aan de Nederlandse inkoopcriteria voor duurzaam geproduceerd hout. De leverancier (inschrijver) moet dan bewijs leveren, voorzien van uitgebreide, gedocumenteerde en op authenticiteit verifieerbare gegevens en informatie, waaruit blijkt dat aan de minimumeis voor het inkopen van duurzaam geproduceerd hout wordt voldaan. Dit wordt het zogenaamde Categorie B bewijs genoemd. Meer informatie over het bewijzen van duurzame herkomst met Categorie B bewijs vindt u op de pagina Hoe.